რას გვეტყვი, მამაო?
კითხვების კრებული
შეიძლება თუ არა ჩემი ჯვრისწერის ბეჭედი გადავადნო და ჩემს შვილს ქორწინებისას ვაჩუქო?
ჯვრისწერის ბეჭედი მას ეკუთვნის, ვისზეც ჯვრისწერის საღვთო საიდუმლო აღსრულდა და მან ის ცხოვრების დასასრულამდე უნდა ატაროს. ეს ქონებაზე მიჯაჭვულობა კი არა, წესი და პატივისცემაა საღვთო საიდუმლოსი. როგორც ნათლობის ჯვრის გადადნობა და სხვისთვის გადაცემა არ არის სასურველი, ასევე, ჯვრისწერის ბეჭდისაც. სჯობს, თუკი შვილისთვის სხვა ბეჭედს შეიძენთ… ჯვრისწერის ბეჭდის გადადნობა ან გაყიდვა სინდისის ქენჯნის გარეშე მხოლოდ მაშინ შეგიძლიათ, როცა მოყვასს ისე უჭირს, რომ მისთვის თქვენგან გაღებული ფული აუცილებელია.
ვარ რამდენიმე თვის ფეხმძიმე. არც მე და არც ჩემი მეუღლე მოძღვართან არასოდეს ვყოფილვართ, ხომ არ არის ეს ცოდვა და ხომ არ იმოქმედებს ბავშვზე?
თქვენ უფალი დედობის სიხარულით გასაჩუქრებთ. თუკი აქამდე არ დადიოდით ტაძარში, აუცილებელია ახლა მაინც იაროთ…
თუკი თქვენ ქრისტეს სისხლსა და ხორცს ეზიარებით, თქვენს პატარას მისი მადლი გადაეცემა და ჯანმრთელი დაიბადება. ზოგადად კი ეკლესია ფეხმძიმეებს მარხვას უმსუბუქებს. მათ შეუძლიათ შესაძლებლობის მიხედვით, ყოველკვირას ეზიარონ.
მინდა დავქორწინდე მამაკაცზე, რომელსაც ჯვარი სხვა ქალზე აქვს დაწერილი, ის უცხოეთში სხვა კაცთან ერთად ცხოვრობს. შეიძლება თუ არა მას ჯვარი აეხსნას?
მართლმადიდებელი ეკლესია ჯვრის ახსნასა და მეორედ ჯვრისწერას უშვებს, მაგრამ ამ საკითხს განსაკუთრებული გულისყურით განიხილავს. ჯვრის ახსნა ისეთ შემთხვევაში ხდება, როცა ქორწინების ჯვარი ცოლ-ქმარს ამძიმებს და მომავალში მათი ერთად ცხოვრება შეუძლებელია. განქორწინების საკითხის მოგვარებისთვის საპატრიარქოში საგანგებო განყოფილება არსებობს, რომელსაც საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის ქორეპისკოპოსი ხელმძღვანელობს. ჯვრის ახსნასთან დაკავშირებულ საკითხებზე მასთან გასაუბრება აუცილებელია.
არსებობს თუ არა საეკლესიო კანონი იმის შესახებ, თუ რა ასაკიდან შეიძლება ჯვრისწერა?
ჯვრისწერა ღვთის დიდი საიდუმლოა და ადამიანს კარგად უნდა ჰქონდეს გაცნობიერებული ამ საიდუმლოს მადლი. როგორც წესი, ნაადრევ ასაკში ეს გაცნობიერებული არ არის. ცოლ-ქმარმა ღვთისა და ერთმანეთის მორჩილებით უნდა იცხოვროს. ამას წინასწარი სულიერი მომზადება სჭირდება. ოჯახის შექმნისთანავე უამრავი სიძნელე იჩენს თავს არა მარტო მატერიალურად, არამედ სულიერადაც. მატერიალური კეთილდღეობის მიღწევა უფრო ადვილია, ვიდრე სულიერი თანხმობისა. თუ ადამიანი კარგად არ იცნობს მომავალი მეუღლის ხასიათს, თავს დატეხილ ოჯახურ სიძნელეებს ვერ გაუძლებს. ამიტომაც ნაადრევად შექმნილი ოჯახები უმეტესად ინგრევა. ეს რომ არ მოხდეს, ახალგაზრდებს ვურჩევთ, ოჯახის შექმნამდე მოძღვართან მივიდნენ, ჰკითხონ მას რჩევა. როცა მომავალი მეუღლეები ქორწინებისთვის მტკიცე რწმენით არიან მომზადებულნი, მაშინ ოჯახი "ერთ სულ და ერთ ხორც" ჩამოყალიბდება და ღვთის ნებით, ბედნიერი იქნება.
ვართ ხანშიშესული ჯვარდაუწერელი ცოლ-ქმარი. გვითხრეს: ცოლქმრობა ღვთისგან რომ იყოს ნაკურთხი, ჯვარი უნდა გქონდეთ დაწერილიო. რამდენად სწორია ეს? ჯვრისწერა მაინცდამაინც ეკლესიაში უნდა შესრულდეს?
ჯვარდაუწერელი ცოლ-ქმრის კავშირი მართლაც არ არის ღვთისგან ნაკურთხი. უფლის წინაშე რომ სათნო გამოჩნდეთ, აუცილებელია, ჯვარი დაიწეროთ. ჯვრისწერის საიდუმლო მართლაც ეკლესიაში უნდა აღესრულოს, რადგან სჯულის კანონში წერია, რომ ჯვრისწერა მხოლოდ იქ აღესრულება, სადაც არის ტრაპეზი, ანუ სადაც უფლისთვის წირვა-ლოცვა შეიწირება.
მარხვის გარდა, კიდევ რომელ დღეებში არ შეიძლება ჯვრისწერა?
საეკლესიო კანონიკით, ჯვრისწერა, გარდა სამარხვო დღეებისა, არ აღესრულება აღდგომის მარხვის შემდგომ ერთი კვირის – ბრწყინვალე შვიდეულისა და შობის მარხვის მომდევნო კვირაში.
მინდა საგანგებოდ ვილოცო შვილების დაქორწინებისათვის. არსებობს თუ არა ამ მიზნით დაწერილი საეკლესიო ლოცვა და თუ არსებობს, სად მოვიძიო?
საეკლესიო კანონიკაში ასეთი სპეციფიკური ლოცვები არ არსებობს. რასაკვირველია, ამ თხოვნით უფალს შეგიძლიათ თვითონაც მიმართოთ, მაგრამ გირჩევთ, ღვთისთვის რაიმე სათხოვარს ნუ დააკონკრეტებთ… უფალმა, როგორც მზრუნველმა მამამ, თვითონვე იცის, რა სჭირდება მის შვილს, სანამ იგი ამის შესახებ იტყოდეს. მთავარია, მას მივენდოთ…
იმისთვის, რაც თქვენ გსურთ, ილოცეთ ჩვეულებრივი საეკლესიო ლოცვებით… ამ ლოცვებში ყველაფერი იგულისხმება და ვინც ითხოვს, მიეცემა კიდეც… მაგრამ უპირველესად უფალს შეევედრეთ თქვენი შვილების გული წარმართოს სათნოებისა და სიმშვიდისაკენ. როდესაც სული სათნოა და მშვიდი, მაშინ ყველაფერი წესრიგდება.
მეუღლე გარდამეცვალა და მინდა მეორე ცოლი შევირთო. ქალიშვილები მეუბნებიან, რომ ეს ღვთის გმობაა. როგორ მოვიქცე?
არ ვიცით, სინამდვილეში რა აწუხებთ თქვენს ქალიშვილებს. შესაძლოა, მათ სიტყვებს უკან სერიოზული მიზეზი იმალება, რაზეც ღირს დაფიქრება. ჩვენი მხრიდან გეტყვით, რომ ცოლის მეორედ შერთვა ღვთის გმობა არ არის. ეკლესია ასეთ კავშირს იწყნარებს.
ოფიციალურია თუ არა გადასახადი ჯვრისწერისთვის, ნათლობისთვის, პანაშვიდის ჩატარებისთვის?…
სასულიერო წესის შესრულებისთვის არანაირი ოფიციალური გადასახადი არ არსებობს. შემოწირულობა მხოლოდ სურვილისამებრ შეგიძლიათ გაიღოთ და ის ეკლესიას, ეკლესიის მსახურებს, გაჭირვებულ მრევლს მოხმარდება. გვინდა იცოდეთ, რომ ღვთის მსახურთ ხელფასი არა აქვთ და შემოწირულობით ცხოვრობენ. თუკი შესაწირის გაღება არ შეგიძლიათ, ვერავინ დაგაძალებთ. პირიქით, ეკლესია თავად ეხმარება უამრავ უნუგეშოს. თუმცა, გვესმის ეს შეკითხვა რამაც გიკარნახათ – შესაძლოა გინახავთ როგორ მოითხოვა ღვთის მსახურმა ამა თუ იმ საეკლესიო წესის აღსრულებაში განსაზღვრული თანხა. გთხოვთ, ამ სიმახინჯეს ნორმად ნუ მიიღებთ, ეს ეკლესიის წესი არ არის.
22 წელიწადია, რაც გავთხოვდი, მეუღლემ მომიტაცა და ხარების დღესასწაულზე გვქონდა ქორწილი. რაც გავთხოვდი, ბედნიერი არ ვყოფილვარ. საქმეებიც ცუდად მიგვდის. მეუღლე არ მიყვარს, ვწყევლი შვილებს და შემდეგ საშინლად განვიცდი. სახლი ვაკურთხებინე, მაგრამ არაფერი გამოვიდა. როგორ მოვიქცე?
ის, რომ ქორწილი ხარების დიდ დღესასწაულზე დანიშნეთ, უღმერთოდ ცხოვრების შედეგია. თქვით აღსარება და შეგენდობათ. ოღონდ, ნუ ელით, რომ ერთჯერადი მონანიებით ან სახლის კურთხევით გამოხვალთ ამ მძიმე მდგომარეობიდან. უფალთან მიახლოების გზა რთულია. დაუბრუნდით უფალს. იარეთ ეკლესიაში, ილოცეთ, გაანდეთ მოძღვარს მტანჯველი ფიქრები. მოინანიეთ და სიყვარული ნელ-ნელა მოვა. შესაძლოა, ხელი უამრავმა საცდურმა შეგიშალოთ, მაგრამ ნუ დანებდებით. მოითმინეთ და სიმშვიდე თანდათან დაისადგურებს თქვენს ოჯახში.
ჩემმა 24 წლის ერთადერთმა შვილმა ცოლად შეირთო წარსულით ჩვენი ოჯახისთვის შეუფერებელი გოგონა. დამენგრა ოჯახი, ჩატყდა დედაშვილობის ხიდი. ჯვარი მალულად დაუწერიათ. რამდენად კანონიერია ეს ჯვრისწერა?
ჯვრისწერა, რა თქმა უნდა, კანონიერია, თუმცა სასურველი იქნებოდა ის მშობლებთან შეთანხმებით აღსრულებულიყო, რადგან ჯვრისწერის საიდუმლოში გათვალისწინებულია მშობლები და ასეთი ლოცვა წარმოითქმება: "მოიხსენე, უფალო, მშობლები და გამზრდელი ამათი, რამეთუ ლოცვითა მშობელთათა, დაემტკიცების საფუძველი სახლთა". ასე რომ, ახალშექმნილ ოჯახს თქვენი ლოცვა ნამდვილად აკლია. ყველაფერი კარგად მაშინ იქნება, თუ თქვენ მათთვის ილოცებთ. ნუ დააკლებთ მას ამ ლოცვას, დაეხმარეთ და თქვენც დამშვიდდებით.
შეიძლება თუ არა ცოლქმრული ურთიერთობა დიდი მარხვის დროს, წინააღმდეგ შემთხვევაში მარხვა შენახულად ითვლება თუ არა. მოძღვართან ამ თემაზე საუბარი მეუხერხულება.
საეკლესიო კანონიკით ცოლქმრული ურთიერთობა არ შეიძლება დიდი მარხვის პირველ და ბოლო კვირას, ზიარების წინა დღეებში და ასევე შაბათის ღამეს. დანარჩენ დღეებში ცოლ-ქმარს ურთიერთშეთანხმებით შეუძლიათ სურვილისამებრ მოიქცნენ. ოჯახის შესახებ პავლე მოციქული პირდაპირ ამბობს: შეთანხმების გარეშე ერთმანეთს არ განეშოროთ, რათა არ განიცადოთო.
მაქვს ჩემი ჯვრისწერის ოქროს ბეჭედი (ე.წ. "კალიცო"), რომელიც ახლა უკვე აღარ მეტევა თითზე და მინდა ოქრომჭედელთან მიტანა, ზომაში გასადიდებლად. გთხოვთ გამარკვიოთ, ლითონის თერმული დამუშავების დროს, ხომ არ დაეკარგება მას ღვთაებრივი მადლი, რომელიც ჯვრისწერის საიდუმლოთი არის გადმოსული მასზე?
თქვენს ბეჭედს მადლი არ დაეკარგება.
მაქვს 7 წლის ოჯახი. მყავს ორი შვილი. მე და ჩემი მეუღლე არ ვართ ჯვარდაწერილები. საქმე ის გახლავთ, რომ ჩემი მეუღლე კათოლიკეა, მე კი – მართლმადიდებელი. სარწმუნოების შეცვლა არც ერთს არ გვინდა. როგორ უნდა მოვიქცეთ, რომ ჯვარი დავიწეროთ?
სარწმუნოებრივი თვალთახედვით მხოლოდ და მხოლოდ ერთადერთია მადლმოსილების სივრცე, სადაც სულიწმიდის მადლია დავანებული – ეს არის მართლმადიდებელი ეკლესია. აქედან, შეგიძლიათ თავად გააკეთოთ დასკვნა, თუ ვის მართებს თქვენ შორის სარწმუნოების შეცვლა!
ლოცვაში ცალ-ცალკე თავებში არის წარმოდგენილი "დილის ლოცვები" და "ძილად მისვლის ლოცვები". როგორ უნდა მოვიქცეთ – ყველა მათგანი ვიკითხოთ ხოლმე?
ცხადია. დილით, გაღვიძებისთანავე კითხულობთ "დილის ლოცვების" ლოცვით კანონს, ხოლო დაწოლის ხანს, შესაბამისად – "ძილად მისვლის ლოცვებს".
გარკვეული მიზეზის გამო მშობლები სასტიკად წინააღმდეგი არიან შვილის დაქორწინებისა. რამდენად მართებულია მოძღვრის მოქმედება, როდესაც ის ასეთ დროს თანხმდება ჯვრისწერას. აქვს თუ არა მას ამის უფლება?
მსგავს შეკითხვაზე არ შეიძლება ცალმხრივი პასუხის გაცემა – არის შემთხვევები, როდესაც მშობლები გაუმართლებელი მიზეზებით უკრძალავენ შვილებს ქორწინებას და უხეშად ერევიან მათი ბედის გადაწყვეტაში. ამიტომ, ზოგადი ფორმულით კი არ უნდა ვიხელმძღვანელოთ, გამოწვლილვით უნდა იქნეს გამორკვეული თითოეული კონკრეტული შემთხვევა და იმის მიხედვით შეფასდეს საქციელის მართლზომიერება.
ჩემი ქორწილის მეჯვარეებს ერთმანეთი შეუყვარდათ. არ ვიცი, ამ საქმეს რა ეშველება – ზოგი ეუბნება მათ, ნათესავები ხართო, ზოგი – ჯვარდაწერილთა მოღალატენიო. სინამდვილეში როგორ არის მათი საქმე, შეუძლიათ თუ არა გააგრძელონ ურთიერთობა და იქორწინონ?
ისინი ერთმანეთის ნათესავები კი არა, თქვენი ქორწინების მოწმენი არიან. მათ შეუძლიათ ქორწინებაც, თუ ბავშვს ერთად არ მონათლავენ.
ვარ გასათხოვარი. მინდა შევქმნა ოჯახი. ვფიქრობ, რომ ბედი მაქვს ჩაკეტილი, ან ჯადო მაქვს გაკეთებული. გთხოვთ, მიპასუხოთ, ბედის გახსნის მიზნით როგორ მოვიქცე?
დასაშვებია, რომ თქვენ მიმართ იყოს ბოროტ ძალთა მოქმედება – ეკლესია არც ამ ძალების არსებობას უარყოფს და არც მათ უარყოფით ენერგეტიკულ ზემოქმედებას. მაგრამ თქვენ ბედი არანაირი ერთჯერადი ქმედებით არ გაგეხსნებათ, თუ არ დაიწყებთ ეკლესიურ-ქრისტიანულ ცხოვრებას. მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება გადმოგივიდეთ სულიწმიდის მადლი და კურთხევა უფლისა.
მე და ჩემი მეუღლე ვართ ჯვარდაწერილები. მაგრამ რამდენიმე წელია, უთანხმოების გამო, ერთად აღარ ვცხოვრობთ. მას ცალკე ოჯახი აქვს. მაქვს თუ არა მეც გათხოვების უფლება და საერთოდაც, არსებობს თუ არა წესი ჯვარდაწერილების გაყრისა?
დიახ, არსებობს ასეთი უფლება. თქვენ უნდა მიბრძანდეთ საპატრიარქოში, მიმართოთ ქორეპისკოპოსს და ოფიციალურად მოხდება თქვენთვის გვირგვინის ახსნა.
შემიყვარდა მამაკაცი, რომელიც სამოქალაქო ქორწინებაშია და არ არის თავის ცოლთან ჯვარდაწერილი. ჩემი თვალთახედვით, ის უკანონო ცხოვრებას ეწევა და ჩემი გრძნობებიც გამართლებულია. რას მეტყვი, მამაო?
გეტყვით, რომ პირიქით, გაუმართლებელია. ღმერთი შეგაძლებინებთ და დაგანახვებთ, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ისინი სცოდავენ ჯვარდაუწერელი ცოლქმრობის გამო, თქვენი ცოდვიანი ვნებაც არაზნეობრივია ქრისტიანული მცნებების მიხედვით.
მიყვარს ქალიშვილი, მაგრამ ჩემი მშობლები ეწინააღმდეგებიან ჩვენს ურთიერთობას, რადგან მიაჩნიათ, რომ მისი ოჯახი სოციალურად (იგულისხმეთ, მატერიალურად) უფრო დაბლა დგას. ეკლესია გვასწავლის, რომ პატივი ვცეთ მშობელს, მე კი როგორ გამოვხატო ეს პატივისცემა, როგორ ავირჩიო სწორი გზა?
მშობლის სიტყვის შესმენა და დაჯერება აუცილებელია ქრისტიანისთვის, მაგრამ ქორწინების საფუძველი სიყვარულია და არა ბრმა მორჩილება. წმიდა წერილი გვამცნობს: "დაუტეოს კაცმან მამაი თვისი და დედაი თვისი და შეეყოს ცოლსა თვისსა და იყვნენ ორნივენი იგი ერთ ხორც" (მათე 19,5). ამდენად, ადამიანს მეუღლესთან უფრო მეტი აქვს კავშირი, ვიდრე მშობლებთან. ქორწინება არ უნდა ხდებოდეს ანგარებით…
თქვენც, უპირველეს ყოვლისა, სინდისის ხმას მისდიეთ, სიყვარულის ხმას, რადგან ეს არის ხმა უფლისა და მოიქეცით ამ ხმის შესაფერისად!
ქრისტიანობის ისტორიაში აღწერილია შემთხვევები, როდესაც ცოლ-ქმარი აღთქმას აძლევს უფალს სარეცლის უბიწოდ დაცვის შესახებ. რა შემთხვევაში შეუძლია თანამედროვე მართლმადიდებელ ქრისტიანს მსგავსი ქმედების განხორციელება?
დიახ, ქრისტიანულ ცხოვრებაში არსებობს შემთხვევები, როდესაც მეუღლეები ნებაყოფლობით აცხადებენ უარს ხორციელ ურთიერთობაზე ან ჯვრისწერისთანავე, ან შვილების შეძენის შემდეგ და ცხოვრობენ, როგორც და და ძმა. ეს განსაკუთრებული სულიერი ღვაწლია, მაგრამ ასეთი ღვაწლის უნარი შესწევთ ძალიან მცირედთ, ერთეულებს მრავალი ათასი ადამიანიდან და მსგავსი ურთიერთობა ნორმა კი არა, გამონაკლისია თანაცხოვრების წესებიდან. ასეთი სახის ღვაწლზე მეუღლეები მიდიან დიდად გამოცდილი მოძღვრის კურთხევის შედეგად, რომელიც იღებს პასუხისმგებლობას მათ სულიერ ჯანმრთელობაზე. მრავალი ფსიქოპათოლოგიური შემთხვევაა მღვდელმსახურებისა და ფსიქოლოგებისათვის ცნობილი, როდესაც არათუ სამუდამო აკრძალვას, არამედ თვით გადაჭარბებულ თავშეკავებასა და ხსნილში თვითნებურად დანიშნულ მარხვებს ცოლქმრული ინტიმის თვალსაზრისით, გამოუწვევია სექსუალური დარღვევები და უკუღმართობანი. ამიტომ, მეუღლეთა ხორციელი ცხოვრება უნდა იყოს ზომიერი, თვითაკრძალვებისა და თვითგვემის ყოველგვარი საგანგებო რიტუალების გარეშე.
შეიძლება თუ არა ცოლქმრული ურთიერთობის შემდეგ (სარეცლის გაყოფა) ეკლესიაში წასვლა, წმინდანების ხატებზე მთხვევა, სახარების კითხვა და თუ არა, რამდენი დღე უნდა დავითმინოთ?
ცოლქმრული სარეცლის გაყოფის შემდეგ თქვენ არა გაქვთ რაიმე დაბრკოლება ნებისმიერი იმ საქმიანობის აღსასრულებლად, რომლის თაობაზეც დასმული გაქვთ შეკითხვა.
არცთუ დიდი ხნის ჯვარდაწერილ ცოლ-ქმარს ისე აჰყარეს საპატრიარქოში ჯვარი, რომ ქმრის გვერდით ცოლი არ მიუწვევიათ. ითვლებიან თუ არა ისინი ჯვარაყრილად?
თუ ორივე მხარე თანახმაა, მაშინ არ არის მათი ერთდროული დასწრება აუცილებელი, ისინი ითვლებიან ჯვარაყრილებად.
მსურს ჯვარი დავიწერო მამაკაცზე, რომლის ბებიაც (მამის დედა) თურმე ჩემი გვარისა ყოფილა, თუმცა გვარის მეტი არავითარი ნათესაური კავშირი არ გაგვაჩნია.
თუ ნათესაური კავშირი არ არის თქვენსა და სასიძოს ბებიას შორის, მაშინ გვარის ერთობა არ დაგაბრკოლებთ.
ჯვარი დავიწერე კომუნისტების დროს, ფარულად. ჯვრისწერის სანთლები დღესაც სახლში მაქვს, გთხოვთ, მიპასუხოთ, რა უნდა ვუყო ამ სანთლებს?
ამ სანთლებთან დაკავშირებით არანაირი პრობლემა არ გექნებათ – შეგიძლიათ შეინახოთ, რამდენ ხანსაც გნებავთ, დაანთოთ ხატის წინ და ილოცოთ – როგორც გული გითხრობთ.
შეიძლება თუ არა, რომ მეჯვარეებს ბავშვი არ მოვანათვლინო და ეს საიდუმლო სხვა ადამიანს შევასრულებინო. მით უფრო, რომ ორივენი საზღვარგარეთ არიან ემიგრირებული და არ იმყოფებიან საქართველოში?
არ არის აუცილებელი, რომ მეჯვარე იყოს ნათლია. მეჯვარე მხოლოდ თქვენი ჯვრისწერის საიდუმლოს მადასტურებელია. შეგიძლიათ შვილი ნებისმიერ, თქვენთვის სასურველ მართლმადიდებელს მოანათვლინოთ.
ითვლება თუ არა ცოდვად ოჯახის შექმნა მშობლების დაუკითხავად, მათი სურვილების გაუთვალისწინებლად და მათი კურთხევის გარეშე – ღმერთი ხომ მშობლების პატივისცემას გვიქადაგებს?
თქვენივე კითხვა უკვე თავის თავში შეიცავს პასუხს. მშობლის თანხმობის გარეშე ოჯახის შექმნით ახალშეუღლებულნი მათი კურთხევის მადლს მოაკლდებიან. რუის-ურბნისის კრების განჩინებით მოზარდს არ ჰქონდა მშობლების დაუკითხავად შეუღლების უფლება.
შეიძლება თუ არა ცოლად მოვიყვანო ჩემზე 11 წლით უმცროსი ქალიშვილი და რაიმე ეკლესიური წინააღმდეგობა ხომ არ შემიშლის ხელს?
თქვენ შეგიძლიათ 11 წლით უმცროსი ქალის ცოლად მოყვანა და სარწმუნოებრივ-მართლმადიდებლური დოგმატური წეს-ჩვეულებანი ხელს არ შეგიშლით, თუ სხვა რაიმე – ყოფითი მიზეზები არ გზღუდავთ.
შეიძლება თუ არა, რომ შეყვარებულები ერთად შევიდნენ ტაძარში მოსალოცად? ამბობენ, რომ ჯვრისწერამდე შეყვარებულების ტაძარში ერთად შესვლა არ შეიძლებაო. ცრურწმენაა თუ არა ეს?
ცხადია, ცრურწმენაა. შეყვარებულების ტაძარში ერთად ყოფნა, პირიქით, რწმენის თანაზიარობას განამტკიცებს და ჯვრისწერის დროისთვის სულიერი ერთობისათვის განამზადებს ქალ-ვაჟს.
შეიძლება თუ არა მშობლებისა და შვილების ჯვრისწერა ერთსა და იმავე დროს, ერთსა და იმავე ეკლესიაში?
შესაძლებელია. მსგავსი შემთხვევები სრულიად უცხო იყო ადრე ქრისტიანულ ეპოქაში, როდესაც ოჯახი არ იქმნებოდა ჯვრისწერის გარეშე. მაგრამ კომუნისტური დიქტატურის ხანის ათეისტური მსოფლმხედველობის და იდეოლოგიის გავრცელების პირობებში, მშობლები ობიექტური და სუბიექტური მიზეზების გამო ვერ ახერხებდნენ ამ საიდუმლოს შესრულებას, ახლა კი მათ ამ სერიოზული სარწმუნოებრივი დარღვევის გამოსწორების საშუალება ეძლევათ.
როდესაც ჯვარდაუწერელი ცოლ-ქმარი გარდაიცვლება, მოხვდებიან თუ არა ისინი ერთად იმქვეყნად?
მათი უფლისმიერი განსჯა იქნება მათივე ცხოვრების წესიდან გამომდინარე.
აუცილებელია თუ არა ჯვრისწერამდე აღსარების თქმა (თუ წყვილს არასოდეს უთქვამს აღსარება), ხდება თუ არა ამ საიდუმლოთი ცოდვების მიტევება?
ზრდასრული ადამიანი მონაწილეობს ეკლესიის საიდუმლოში, რომელსაც სინანულის საიდუმლო ეწოდება და ადამიანს ეძლევა მისატევებლად ცოდვათა. ვინც თავს თვლის მართლმადიდებლად და აპირებს ოჯახის შექმნას, უნდა გახდეს ქრისტიანული ეკლესიის წევრიც სინანულის გზით.
ყოფილ მეუღლესთან ვიყავი სამოქალაქო ქორწინებაში და ისე დავცილდი, რომ არ განვქორწინებულვარ, რადგან გასაყოფი არაფერი გვქონდა. ახლა ვაპირებ გათხოვებას და გვსურს ჯვრისწერა. მაქვს თუ არა გვირგვინის დადგმის უფლება?
თქვენ შეგიძლიათ დაიწეროთ ჯვარი, რადგან თქვენი პირველი ქორწინება არ შესრულებულა ეკლესიური წესით.
ვართ 40 წელს გადაცილებული ცოლ-ქმარი. გვყავს მოზრდილი შვილები. ძალიან მინდა ჯვრის დაწერა. მეუღლე კი უარობს – ვფიქრობ, ერიდება. როგორ მოვიქცე?
თუ გსურთ მეუღლეს უხერხულობა დააძლევინოთ, შეგიძლიათ სადაგ დღეებში (როცა ტაძარში შედარებით ხალვათობაა), ზედმეტი აჟიოტაჟის გარეშე დაიწეროთ ჯვარი. ტაძარში ყოველთვის არის მორიგე მღვდელი და ის დაგწერთ ჯვარს. ჯვრისწერის საიდუმლოს აღსრულება კი აუცილებელია, თუ გსურთ თქვენი ურთიერთობა ღვთისგან იყოს დალოცვილი.
მე და ჩემი მეუღლე ვართ 23 წლის ცოლ-ქმარი. მიმდინარე წლის თებერვლის თვეში დავიწერეთ ჯვარი. ჯვრისწერის დროს ეკლესიაში გვესწრებოდნენ მხოლოდ შვილები და რძალი, მოძღვარმა მაინც შეასრულა საიდუმლო. გთხოვთ განგვიმარტოთ, ვითვლებით თუ არა ჯვარდაწერილად?
თქვენ არ გაგაჩნიათ ეჭვის საბაბი – ბრძანდებით ჯვარდაწერილნი. ხელისმომკიდენი, ანუ მეჯვარეები არ მონაწილეობენ ჯვრისწერის საიდუმლოში – ისინი არიან ამ საიდუმლოს მადასტურებელნი. საგულისხმოა, რომ მეჯვარედ შეიძლება იყოს თვით შინაური ადამიანი, ნებისმიერი ნათესაური კავშირით მყოფი ურთიერთობაში ნეფე-დედოფალთან: მშობელი, შვილი, დედმამიშვილი…
მე და ჩემი მეუღლე უკვე ერთი წელია, ერთად აღარ ვცხოვრობთ. ოჯახი სიყვარულით შევქმენით, გვყავს შვილი და მინდა, ერთად ვიყოთ. გამიგია, თითქოს შეიძლება ადამიანის წითელი მაგიით მოჯადოება, ამ ხერხს რომ მივმართო სიყვარულის დასაბრუნებლად, ჩაითვლება თუ არა ცოდვად?
თუ ამ ხერხს მიმართავთ, ეს იქნება მომაკვდინებელი ცოდვა, არსებობს ზნეობრივი და ღვთივსათნო საშუალება – ეკლესიური ცხოვრება, რომელიც დაგიბრუნებთ სიმშვიდეს, სიყვარულს და, შესაძლებელია, საყვარელ ადამიანსაც.
30 წლის წინ მღვდელმა ჯვარი დამწერა აწ გარდაცვლილ ჩემს მეუღლესთან, რომელიც მაშინ მოუნათლავი იყო. ჩემი წინდაუხედაობით ჩავვარდი ცოდვაში. გთხოვთ, მიპასუხოთ, ეთვლება თუ არა ეს ცოდვა ეკლესიის მსახურს?
ეს ცოდვა არ ეთვლება ეკლესიის მსახურს. ადამიანმა, რომელიც ჯვრისწერას გადაწყვეტს, უნდა იცოდეს, იყო თუ არა მონათლული, რომ მოუნათლავის ჯვრისწერა არ შეიძლება და ასეთ დროს მის ჯვრისწერას არა აქვს მნიშვნელობა. მეტიც, თუ გარდაცვლილი მოუნათლავი იყო, ჩვენ ვერც ვილოცებთ მისი სულისთვის.
ჩემმა ყოფილმა სიძემ, რომელსაც ჯვარი ჰქონდა დაწერილი ჩემს ქალიშვილზე, ხელმეორედ იქორწინა და ჯვარი დაიწერა ახალ მეუღლესთან. რამდენად ქრისტიანულია მისი ეს საქციელი?
არსებობს ჯვრის ახსნის საგანგებო ლოცვა, რომელსაც კითხულობს ეპისკოპოსი. ჯვრის ახსნის შემდეგ შესაძლებელია განსხვავებული რიტუალური წესით ჯვრისწერა.
ჩემს მაზლს და ჩემს მეჯვარეს უყვართ ერთმანეთი. მეჯვარეს ბავშვი არ ჰყავს ჯერ მონათლული. მაინტერესებს, რამდენად დასაშვებია მათთვის ოჯახის შექმნა?
თუ თქვენს მაზლს და მეჯვარეს უყვართ ერთმანეთი და ბავშვი ჯერ არ მოგინათლავთ, მათთვის ოჯახის შექმნა დასაშვებია.
მაქვს თუ არა უფლება დავიწერო ჯვარი, თუკი კანონიერ ქორწინებამდე დავფეხმძიმდი ჩემი მომავალი მეუღლისგან. ითვლება თუ არა ეს ცოდვად და შემინდობს თუ არა უფალი?
თქვენი მოქმედება ითვლება ცოდვად, ამიტომ უნდა თქვათ აღსარება და გულშემუსვრილებით მოინანიოთ ეს ცოდვა. შენდობას მიიღებთ მოძღვრისგან, შეგიძლიათ ირწმუნოთ, რომ შეგინდობთ ყოვლადმოწყალე უფალიც. მოძღვრის კურთხევით, ფეხმძიმე ქალისათვის დასაშვებია ჯვრისწერა.
ჯვარი მაქვს დაწერილი ქალთან, რომელთანაც არ ვცხოვრობ, მაგრამ მას არ სურს ჯვრისწერის გაუქმება, თუმცა იცის, რომ მე ვცხოვრობ სხვა ქალთან და შვილიც მყავს მასთან. როგორ მოვიქცე?
თუ თქვენ და თქვენი მეუღლე არ ცხოვრობთ ერთად, შესაძლებელია ჯვრისწერის ცალმხრივად გაუქმება, ოღონდ მეორე მხარეს უნდა აცნობოთ ამის შესახებ.
ჯვარი დავიწერე ჩემს მეუღლესთან სარიტუალო წესების სრული დაცვით. მაგრამ იმ დროს იყო საშობაო მარხვა და მე არ ვიცოდი, რომ ჯვრისწერა არ შეიძლებოდა (ეს კომუნისტური ათეიზმის ხანაში მოხდა). გთხოვთ, გამარკვიოთ, ვითვლები თუ არა ჯვარდაწერილად?
თქვენ ითვლებით ჯვარდაწერილად, ხოლო ცოდვა მოეკითხება მოძღვარს, რომელმაც არ შეასრულა საეკლესიო განწესება და შობის მარხვაში დაგწერათ ჯვარი. თუმცა არ იქნებოდა ურიგო, თქვენც გცოდნოდათ ამის შესახებ და კიდევ იმისაც, რომ ექსტრაორდინარული შემთხვევების გარდა (ვთქვათ, სასიკვდილო საფრთხე), მარხვაში ჯვრისწერა აბსოლუტურად მიუღებელია.
ჩემს მშობლებს ჯვარი დაწერილი აქვთ 11 სექტემბერს – იოანე ნათლისმცემლის თავის კვეთის დღეს. ითვლება თუ არა მათი ჯვრისწერა აღსრულებულად?
დიახ. მათი ჯვრისწერა ითვლება აღსრულებულად.
ბავშვის გაჩენამდე ვერ მოვახერხე ჯვრის დაწერა. ჯვარი დავიწერე ბავშვის გაჩენის შემდეგ. ცოდვიანად ხომ არ ჩამეთვლება ასეთი ბავშვი?
ბავშვი არ ჩაგეთვლებათ ცოდვიანად. თუმცა, რაღა თქმა უნდა, უმჯობესი იყო ბავშვის გაჩენამდე ყოფილიყავით ჯვარდაწერილი.
წლევანდელ ზამთარში მისრულდება ქორწინებიდან 15 წელი. მაქვს თუ არა უფლება ამ თარიღის აღსანიშნავად ხელმეორედ სიმბოლურად დავიწერო ჯვარი მეუღლეზე?
არაფრით არ შეიძლება ასეთი სიმბოლური აქტის ჩატარება. ჯვრისწერის საიდუმლოს თქვენს მეუღლესთან აღასრულებთ ერთხელ.
რამდენიმე წლის წინ ქმარს გავშორდი. განქორწინება ოფიციალურად გავაფორმეთ. წესისამებრ გვირგვინის ახსნაც შესრულდა. არ ვიცი, რა ვუყო ჯვრისწერის მოწმობას, რას მირჩევთ?
ჯვრისწერის მოწმობას, გვირგვინის ახსნის შემდგომ, არანაირი იურიდიული თუ ზნეობრივი ფუნქცია აღარ გააჩნია. თუ შენახვა რაიმე მიზეზის გამო არ გინდათ, შეგიძლიათ გაანადგუროთ, ვთქვათ, დაწვათ.
ახალი აღთქმიდან ჩვენთვის ცნობილია, რომ ქორწინება უფლის მიერ არის კურთხეული. მაგრამ ისიც გვსმენია, რომ ბერმონაზვნური მოღვაწეობა და ქალწულობა აღემატება საერო პირთა ოჯახურ ცხოვრებას. დასტურდება თუ არა ეს ქრისტიანული ეკლესიის გადმოცემაში?
თქვენს კითხვას პასუხს სცემს წმინდა ათანასე ალექსანდრიელის კანონიკური ეპისტოლე ამონ მონაზვნის მიმართ: "ნეტარია ის, ვინც ახალგაზრდობაში შეუღლდება და შვილთა გაჩენისათვის გამოიყენებს თავის ბუნებას. თუ მეძავთა და მრუშთა ბილწ ცხოვრებას შეიტკბობს, მას მოციქულის მიერ აღწერილი სატანჯველი ელის უცილობლად. ორი გზა არის ამ ცხოვრებაში: ერთი ზომიერი და საერო, ქორწინების გზას ვამბობ, ხოლო მეორე ანგელოზებრი და ზესთა სოფლისა, რომელიც არის ქალწულობა. ვინც ამქვეყნიურსა და ქორწინების გზას აირჩევს, იმდენი მადლით ვერ გამდიდრდება, მაგრამ მაინც მადლიანია, რადგან მიიღებს ნაყოფის ოცდამეათედ ნაწილს. თუ ვინმე უბიწო ცხოვრებას და ზესთა სოფელს შეიტკბობს, თუმცა ახალდამწყებისთვის რთულია და ძნელად წარსამართავი ეს გზა, მაგრამ ყოვლად საკვირველი მადლი აქვს, რადგან ასწილად ააყვავებს სრულ ნაყოფს".
რატომ არის, რომ მეუღლეები საქართველოში მარჯვენა ხელზე იკეთებენ ნიშნობის ბეჭედს, ხოლო უცხოეთში – მარცხენაზე? საერთოდ, რისი აღმნიშვნელია ეს წეს-ჩვეულება?
განსხვავება ტრადიციის გამოა და მას არა აქვს დოგმატური მნიშვნელობა. აღმოსავლური და დასავლურ ეკლესიათა ადათ-წესები მაშინაც კი განსხვავდებოდა, როდესაც მათ შორის განხეთქილება არ არსებობდა. თუმცა, ბეჭდის მაგალითი არ არის ის შემთხვევა, რის გამოც ისინი დაშორდნენ ერთმანეთს. რაც შეეხება თვით ბეჭდების გაცვლის რიტუალს, ბეჭედი გახლავთ ხილული წინდი და ერთგულების სიმბოლო – ორი ადამიანის ერთმანეთისადმი კუთვნილების ნიშნად, რომელიც ერთხელ და სამუდამოდ იკურთხება მეუღლეებისათვის თითზე სატარებლად.
ჩემი ქორწინება მოხდა ჩემი სურვილის წინააღმდეგ (მეუღლემ მომიტაცა), რადგან გვაქვს სისხლისმიერი ნათესაური კავშირი – მეუღლის პაპა და ჩემი ბებია ბიძაშვილ-მამიდაშვილები იყვნენ. გვეყოლა შვილი, მაგრამ ჯვარი არა გვაქვს დაწერილი. ჩემმა მოძღვარმა მითხრა, რომ პასუხი რომელიმე ეპისკოპოსისგან მიმეღო. გთხოვთ, მიპასუხოთ, მაქვს თუ არა ჯვრისწერისა და ზიარების მიღების უფლება?
უნდა მოიქცეთ ისე, როგორც თქვე
|
